Naar je lichaam leren luisteren. Dit is hoe je dat doet.

Naar je lichaam luisteren, het lijkt zo makkelijk. Maar heel eerlijk, doe jij het altijd? Stop jij met eten als je vol zit? Ontspan jij als je verkrampt bent, of ga jij naar bed wanneer je moe bent? We zitten tegenwoordig door drukte en stress steeds meer in ons hoofd. Dit gebeurt automatisch en vaak zijn we ons er niet van bewust. Ons hoofd draait op overvolle toeren om werk, gezin en alle andere taken te managen. Hebben we last van pijntje of subtiele signalen? Die negeren we liever, want we moeten door van onszelf omdat we de lat vaak enorm hoog leggen…

Als we pijn hebben nemen we een paracetamol. Als we moe zijn, nemen we koffie. En als er een emotie de kop op steekt, drukken we deze liever weg. 

Het is natuurlijk hartstikke goed dat we ons hoofd effectief kunnen gebruiken om onze doelen te realiseren. Maar als je daarin het contact met je lichaam verliest en niet meer naar de signalen van je lichaam luistert, is de kans groot dat je in je overleefmodus komt, waarin stress de overhand heeft.

Door (chronische) stress raak je zowel fysiek als emotioneel uit balans. Want je immuunsysteem en centrale zenuwstelsel hebben rust en ontspanning nodig om te herstellen. Bij stress en grote spanning is herstel het laatste waar je lichaam aan denkt, het wil enkel overleven. Houdt deze disbalans te lang aan, dan kun je overspannen raken of in een burn-out terecht komen.

Het belang van naar je lichaam leren luisteren

Je lichaam geeft de hele dag door signalen af. Sommige signalen zijn sterker dan anderen, zoals honger, dorst, het te koud of te warm hebben. Deze signalen voelen we vaak wel, en we luisteren hier makkelijker naar dan subtiele signalen, omdat honger of kou erg onaangenaam voelt als je er niet naar luistert. Subtiele signalen zijn wat lastiger te voelen, maar net zo belangrijk om naar te luisteren. Verkrampte schouders, vermoeidheid, hoofdpijn, een onrustig gevoel in de buik, pijntjes in het lichaam of een oppervlakkige adem bijvoorbeeld, vertellen je duidelijk dat er iets (uit balans) is, en dat je even pas op de plaats mag nemen. 

Deze signalen zijn meestal niet zo prettig om te voelen, daarom negeren we ze liever. Maar om je goed te voelen en voluit te leven, is het nodig dat denken, voelen en handelen met elkaar in evenwicht zijn. Dus om ook te luisteren naar de subtielere signalen van je lichaam en daar wat mee te doen.

Door te veel in je hoofd te zitten, doe je je gevoel tekort. Om je lekker in je vel te voelen, heb je de signalen van je lichaam te leren herkennen en ernaar te luisteren. 

In balans door naar je lichaam te luisteren

Als je naar je lichaam leert luisteren, kun je beter balans houden tussen in-en ontspanning. Je weet wanneer je op moet laden, en je hoofd en lichaam rust moet geven zodat je weer vol energie verder kunt. Naar je lichaam leren luisteren helpt je ook om op emotioneel vlak in balans te blijven. Je voelt beter wat wel en niet goed voor je is en wat bij je past. Je kunt dan dicht bij jezelf en op je eigen pad blijven. Je lichaam weer leren voelen helpt je om kleine en grote beslissingen te maken in het leven, en om voluit te leven. 

Ondanks dat het zo belangrijk is om naar je lichaam te leren luisteren, doen we het vaak pas op het moment dat we al uit balans zijn en het ongemak te groot wordt. We worden ziek, krijgen blessures of andere lichamelijke klachten, zijn te moe om nog uit bed te komen, of kunnen ons niet meer concentreren op werk. De weg terug naar balans kost dan vaak veel tijd en energie. Beter voorkomen dan genezen dus. 

Om te voorkomen dat je over je grens gaat of uit balans raakt, is het belangrijk om dagelijks te oefenen om weer naar je lichaam te luisteren. Daar zijn diverse oefeningen voor, die helemaal niet zoveel tijd hoeven te kosten. Deze onderstaande 6 tips gaan je daarbij helpen. 

1. Ckeck regelmatig in

Dit is een simpele oefening, maar toch doen we het niet vaak: even “inchecken” met je lichaam en voelen hoe je je voelt. Door dagelijks een vast moment te kiezen waarop je even incheckt, wordt het een gewoonte en houd je het makkelijker vol. Neem bijvoorbeeld voor elke maaltijd 5 minuten waarop je bewust naar je lichaam gaat luisteren. Hoe voel je je? Welke sensaties ervaar je in je lichaam en zit er ergens spanning? Je hoeft er nog niks mee te doen. Je bewust worden van wat je voelt helpt je al om weer in contact te leren komen met je lichaam. 

Leren luisteren naar je lichaam werkt hetzelfde als je telefoon: je moet regelmatig even controleren of de batterij nog opgeladen is. Is de batterij leeg, dan moet je hem opladen. Doe je dit niet, dan val je op een gegeven moment net als de telefoon uit.”

2. Bodyscan

Eén van de meest gebruikte oefeningen om je lichaam te leren voelen is de bodyscan. Door dagelijks een bodyscan te doen, leer je weer in contact te komen met je lichaam. Met deze oefening ga je met je aandacht door je hele lichaam en voel je wat er speelt op de plek die je op dat moment ‘scant’. Hierdoor voel je welke plekken in je lichaam om aandacht vragen. Ook hier hoef je verder nog niets mee te doen, het is enkel bedoeld om bewust te leren voelen. Op Youtube vind je diverse goede begeleide bodyscans. 

3. Yin-yoga

Yin yoga is een zachte vorm van yoga waarbij je zo’n 3 tot 5 minuten in een houding zit. Hierdoor keer je naar binnen en kom je tot jezelf. Je leert heel bewust je lichaam te voelen en de grenzen van je lichaam kennen. Sommige houdingen voelen wat ongemakkelijk, maar je leert om met je aandacht naar het ongemak te gaan en daarin te ontspannen. Daarnaast helpt Yin Yoga om je bindweefsel soepel te houden. Ze zeggen dat hierdoor de energie in je lichaam weer beter kan stromen. 

4. Signalen leren oppikken en onderzoeken

Naarmate je door de bovenstaande oefeningen weer beter in contact staat met je lichaam, ga je gedurende de dag steeds meer signalen van je lichaam oppikken. Ook op de momenten dat je niet bewust met je aandacht naar je lichaam gaat.

Merk je een signaal op, zoals een pijntje of ongemak? Let dan eens op de momenten waarop je lichaam signalen aan je afgeeft. Misschien valt het je op dat je elke keer een vervelend gevoel in je maag hebt als je naar een bepaalde afspraak moet of met een bepaald persoon afspreekt. Of dat je bij moeilijke taken je schouders of kaken verkrampt. Hierdoor word je je bewust van de reactie van je lichaam op bepaalde gebeurtenissen of gedachten. Deze bewustwording helpt je om te leren eerder naar je lichaam te luisteren, zodat ongemak vermindert. 

5.  Onderzoek wat het signaal je wil vertellen

Als je gedurende de dag een signaal opmerkt, zoals verkrampte schouder of een gek gevoel in je buik, ga dan met je volledige aandacht naar dat gevoel. Je checkt weer in met je lichaam, maar dit keer blijf je wat langer bij het gevoel in je lijf. Focus helemaal op het gevoel. Het kan dan even versterken, maar door de sensatie in je lichaam ruimte te geven ebt het ook weer weg.

Onderzoek vervolgens wat je lichaam je wil vertellen. Dit doe je door de spanning eerst los te laten door je lichaam te bewegen. De beweging kan van alles zijn; gewoon even staan je en lichaam schudden. Even dansen en alles losgooien, of een paar stretch oefeningen. Hoe ruimer de bewegingen zijn, hoe beter, want hierdoor komt spanning los en ontdek je wat eronder zit. Vaak komt er na de beweging een kort gevoel of een zin in je op die je vertelt waar de spanning of disbalans vandaan komt. Bijvoorbeeld “Ik ben bang om te falen” of, “Deze persoon is niet goed voor me”. 

6. Geef jezelf wat je nodig hebt om je beter te voelen 

Vervolgens onderzoek je wat het signaal van je lichaam je verder wilt  vertellen. Dit doe je door de juiste vragen te stellen. “Waarom…. ben ik bang om te falen?” of “Wat maakt dat deze persoon niet goed voor me voelt?” En nog belangrijker; “Wat heb ik nodig om mij beter te voelen of om een oplossing te zoeken waardoor de spanning vermindert?” In deze laatste stap, gebruik je je hoofd om je lichaam weer in balans te brengen door een helpende reactie. Hiermee zijn denken, voelen en handelen met elkaar in balans. 

Hoe vaker je oefent met de bovenstaande stappen, hoe beter je weer je lichaam leert voelen. Merk je dat je nog moeite hebt om emoties toe te laten? Dan is het online Zelfliefde Programma vol inzichten, tools en handvatten om weer in contact te komen met je lichaam en je gevoel wat voor jou! Bekijk hier het online Zelfliefde Programma.